01 jul Lipidni Status
Poremećaj metabolizma masti (lipida) u krvi povećava rizik za nastanak ateroskleroze koja ugrožava funkciju vitalnih organa (srce, mozak, jetra, bubrezi). Procenjuje se na osnovu koncetracija holesterola i triglicerida u plazmi.
Lipidni status uključuje određivanje nivoa:
Holesterol se stvara u jetri. Njegova koncentracija u krvi je usko povezana sa metabolizmom masti u organizmu, a zavisi i od niza drugih faktora: prije svega načina ishrane, naslijeđa, rada hormona i funkcije jetre i bubrega. Povišen je kod ishrane bogate mastima, u početnoj fazi hepatitisa, opstruktivnom ikterusu (žutici), lipoidnoj nefrozi, diabetes mellitusu, hipotireozi i nizu nasljednih bolesti. I neki lijekovi mogu da povise nivo holesterola, kao npr. anabolici i kontraceptivi. Snižene vrijednosti su obično kod hiperfunkcije tiroideje, kod nekih bolesti kod kojih postoji teško oštećenje jetre (ciroza i teški hronični hepatitisi). Smanjen je i kod pothranjenosti, anemije i u slučaju uzimanja lijekova poput aspirina, estrogena, hormona štitne žijlezde.
HDL holesterol – ima protektivnu ulogu (tzv. “dobar holesterol”). Što su više vrijednosti HDL holesterola, to je bolje, jer ovaj holesterol “čisti” krvne sudove. Povećani HDL je pokazatelj zaštićenosti od kardiovaskularnih bolesti. Minimalno smanjenje upućuje na povećani rizik od ateroskleroze (taloženja rnasnoća na unutrašnjim zidovima krvnih sudova, što dovodi do njihovog začepljenja i bolesti kao što su infarkt srca i moždani udar).
LDL holesterol – ili ″loš holesterol″ i njegovo određivanje je važno kao faktor rizika za koronarna oboljenja i za aterosklerozu. Povišene vrijednosti obično su povezane sa nepravilnom ishranom i stresom. Tada se povećava rizik nastanka kardiovaskularnih bolesti, prije svih ateroskleroze.
Trigliceridi – Masnoća iz hrane se hidrolizuje u tankom crevu, apsorbuje i resintetiše u ćelijama crevne sluzokože, ulazi u limfne sudove i u cirkulaciju tj. stiže do jetre. Višak se deponuje u obliku masnih naslaga. Povišen je nivo kod povećanog unosa hranom, oštećenja funkcija jetre, hroničnog alkoholizma, šećerne bolesti, nefrotskog sindroma, hipotireoze, opstrukcije žučnih puteva, uzimanja nekih lijekova npr. kontraceptiva, kao i kod stresa. Smanjenje koncentracije triglicerida je od manje dijagnostičke vrijednosti i može se naći kod malnutricije i malapsorpcije (smanjen unos i apsorpcija hrane), hipertireoze, terminalnih stanja bolesti jetre.
U Poliklinici Vaše zdravlje lipdini status možete izvaditi za samo 15 KM.